Błona dziewicza powstaje już w 5 miesiącu życia płodowego. Położona jest u wejścia do pochwy. Przypomina nieregularny okrąg, dlatego mówi się, że przyjmuje pierścieniowaty charakter. Rodzi się z nią większość dziewczynek, jednak u każdej osoby może ona przyjmować nieco inny kształt oraz rozmiar.
Błona dziewicza – jak jest zbudowana?
Błona dziewicza jest cienkim fałdem błony śluzowej, który oddziela zewnętrzne i wewnętrzne narządy płciowe kobiety. Od roku 2017 nazywana bywa w oficjalnej terminologii medycznej wieńcem waginalnym lub hymenem – co zapoczątkowało norweskie ministerstwo zdrowia, ze względu na negatywne konotacje powszechnie używanego określenia. Jest zbudowana z elastycznych włókien kolagenowych oraz tkanki łącznej. Kształt błony dziewiczej i jej grubość to kwestia bardzo indywidualna. Może być uzależniona od czynników fizjologicznych i hormonalnych młodej osoby, a także kwestii takich jak urazy czy zakażenia bakteryjne.
Kształt otworów w błonie dziewiczej
Wbrew pozorom błona dziewicza nie jest szczelnie zamknięta – często zaczepiona jest o ścianki pochwy jedynie połowicznie. To naturalne i konieczne, aby znajdowały się w niej otwory. Ze względu na ich umiejscowienie oraz kształt, wyróżnić można kilka rodzajów błony śluzowej, między innymi błonę dziewiczą perforowaną oraz sitkową. Jeżeli znajduje się w niej duża ilość małych otworów, bywa nazywana błoną sitkową. Błona perforowana występuje wtedy, gdy jest w niej obecnych kilka większych otworów. Natomiast z błoną półksiężycowatą mają do czynienia kobiety, gdy występuje w niej jeden duży otwór. Jeżeli błona jest zlokalizowana wyłącznie na brzegach pochwy, nazywa się ją półksiężycowatą brzeżną.
Gdzie znajduje się hymen?
Błona dziewicza jest zaczepiona o ścianki przedsionka pochwy. Zazwyczaj znajduje się około 1-2 cm w jej wnętrzu. Fałd skórny może być wyczuwalny podczas badania palpacyjnego. Niekiedy jest widoczna gołym okiem po rozdzieleniu warg sromowych, jednak nie jest to regułą. U niektórych kobiet nie osłania całego wejścia do pochwy, a jedynie znajduje się na jej obrzeżach, symbolicznie oddzielając przedsionek pochwy od jej wnętrza.
Czym jest zarośnięcie błony dziewiczej?
Zarośnięcie błony dziewiczej to stan, w którym nie stwierdza się w niej żadnych otworów. Jest ona wtedy wypukła i napięta oraz przyjmuje niebiesko-czerwony odcień. Całkowicie zarośnięcie błony uniemożliwia odpływ krwi menstruacyjnej, co jest bardzo niebezpieczne. W efekcie gromadzi się ona w narządach wewnętrznych – na początku w pochwie, a następnie w jajowodach i macicy. Powoduje to występowanie dolegliwości bólowych, a nawet może doprowadzić do wytworzenia się krwiaka. Stan taki wymaga drobnej operacji chirurgicznej, której celem jest nacięcie błony dziewiczej.
Przebicie błony dziewiczej
Przebicie błony dziewiczej w języku medycznym nazywa się defloracją. Zazwyczaj do jej pęknięcia dochodzi podczas pierwszego stosunku seksualnego. Jednak nie zawsze następuje wtedy całkowite przerwanie fałd śluzówki i plamienie. Niekiedy bywa ona na tyle mocna i elastyczna, że następuje jedynie jej naderwanie. Wtedy, dopiero w trakcie kolejnych stosunków, a czasami aż w czasie porodu, dochodzi do jej całkowitego rozciągnięcia. Jest to jednak zupełnie naturalne i nie powinno wzbudzać niepokoju. W razie wątpliwości można udać się do lekarza ginekologa lub zapytać o jej stan w trakcie wizyty kontrolnej.
Pęknięcie błony dziewiczej
Błona dziewicza zwykle zostaje przerwana w trakcie stosunku seksualnego, podczas wsunięcia członka do pochwy. W niektórych rzadkich sytuacjach może jednak dojść do tego wcześniej, na przykład w trakcie masturbacji czy stosowania zbyt dużych tamponów lub kubeczka menstruacyjnego. Jeżeli jest cienka i delikatna, błona dziewicza może zostać rozciągnięta także podczas uprawiania sportu, na przykład w trakcie jazdy na rowerze. Kobieta, która posiada błonę dziewiczą, powinna poinformować o tym ginekologa przed badaniem, aby nie uszkodził jej wziernikiem. W takiej sytuacji przeprowadza się kontrolę w inny sposób.
Czy przerwanie błony dziewiczej boli?
Wiele dziewic obawia się pierwszego współżycia ze względu na ból związany z przerwaniem błony dziewiczej. Wbrew pozorom defloracja nie musi wiązać się z dolegliwościami bólowymi. U wielu kobiet fałdka pochwowa jest na tyle cienka, że jej przebicie przebiega całkowicie bezobjawowo. Niekiedy odczuwalny jest chwilowy, lekki ból i drobne krwawienie. Do rzadkości należą sytuacje, gdy podczas współżycia dochodzi do nasilonego krwawienia i znacznego bólu – stan taki zazwyczaj świadczy o jakieś patologii i wymaga konsultacji w klinice ginekologicznej.
Czym jest hymenofobia?
Chociaż drobne obawy związane z utratą dziewictwa i defloracją są zupełnie uzasadnione, u niektórych kobiet lek ten jest na tyle silny, że przeradza się w hymenofobię. To stan, w którym paniczny strach przed bólem zniechęca dziewicę do podjęcia współżycia z partnerem. Najczęściej wywołany jest on wyolbrzymieniem wyobrażenia o bólu. W niektórych sytuacjach może nawet doprowadzić do pochwicy, która wymaga leczenia u seksuologa. To choroba, podczas której w momencie wprowadzania członka do pochwy dochodzi do mimowolnego skurczu jej mięśni, co uniemożliwia odbycie stosunku.
Jak zmniejszyć ból i krwawienie przy defloracji?
Ból i krwawienie przy pierwszym stosunku wiąże się z silnym stresem. Zdenerwowanie powoduje napięcie mięśni i jeszcze większy dyskomfort, dlatego kobieta powinna być zrelaksowana. Pomoże w tym dłuższa gra wstępna oraz klasyczna pozycja, w której napięcie mięśni pochwy jest mniejsze, a błona staje się naciągnięta. Ginekolodzy polecają też stosowanie lubrykantów wokół wejścia do pochwy, co ułatwia jej przebicie. W niektórych, wyjątkowych sytuacjach błona śluzowa jest na tyle gruba, że nie udaje się jej przerwać. Konieczne jest wtedy udanie się do ginekologa, który wykona hymenotomię, czyli chirurgiczne lub laserowe nacięcie błony dziewiczej pod wpływem znieczulenia.
Dziewictwo a tampony
Czy dziewica może używać tamponów? Jak najbardziej. Specjalnie z myślą o młodych dziewczynach dostępne są tampony w wersji mini, których używanie nie powinno spowodować przerwania błony dziewiczej. Jeżeli jednak zakrywa ona niemal całe wejście do pochwy, może dojść do jej rozciągnięcia. Problemy z aplikacją tamponu lub ból podczas tego procesu są wskazaniem do wizyty u ginekologa.
Jaką funkcję pełni wieniec waginalny?
Tak do końca nie wiadomo, jaką rolę pełni błona dziewicza. Niektórzy uważają, że chroni wnętrze pochwy przed drobnoustrojami. Nie jest to do końca uzasadnione, ponieważ znajdują się w niej otwory. Inni badacze uważają, że to jedynie pozostałości po życiu płodowym. Wbrew pozorom błona dziewicza nie chroni kobietę przed zajściem w ciąże, ponieważ nie zakrywa wejścia do pochwy. Jej obecność nie uniemożliwia więc wniknięcia do środka plemników podczas pieszczot z partnerem.
Pod pojęciem błony dziewiczej rozumie się mały fałd skóry zamykający wejście do pochwy. Według aktualnych wytycznych nie pełni ona żadnej istotnej funkcji. Do jej przerwania zazwyczaj dochodzi podczas pierwszego stosunku, jednak nie jest to regułą, gdyż może to nastąpić znacznie wcześniej, np. w wyniku używania tamponów, infekcji pochwy lub drobnych urazów.