Masaż leczniczy jest już od wieków techniką stosowaną w przypadku niektórych zmian chorobowych oraz dolegliwości bólowych. Obecnie pacjenci, którym zależy na nieinwazyjnym pozbyciu się problemu, mają możliwość poddania się bardzo różnorodnym metodom masażu zdrowotnego, które nie tylko relaksują, ale przede wszystkim gwarantują wspomaganie wychodzenia z choroby. Sprawdź, skąd wywodzi się masaż leczniczy, jakie są do niego wskazania oraz które rodzaje są najpopularniejsze.
Masaż leczniczy – geneza
Masaże stosowane w celu leczenia nie stanowią nowoczesnej metody. Jedne z najstarszych znanych doniesień o wykorzystaniu technik zdrowotnych pochodzą z Chin sprzed ok. 3 tysięcy lat. W Europie masaż leczniczy rozprzestrzenił się w XVI wieku za sprawą Ambrożego Pere, francuskiego lekarza i filozofa. Najintensywniejszy okres rozwoju różnorodnych technik i ich skuteczności przypadał natomiast na XIX i XX wiek. Masaż do dzisiaj stanowi ważny element w medycynie naturalnej; to także niezbędny składnik fizjoterapii. Poleca się go w przypadku różnorodnych zmian zwyrodnieniowych, kontuzji, napięcia mięśni czy przewlekłych dolegliwości bólowych.
Wskazania do masażu leczniczego
Dolegliwości, które sprawiają, że pacjentom zaleca się skorzystanie z masażu leczniczego, to:
- schorzenia i dysfunkcje narządu ruchu;
- przykurcze i zaniki mięśniowe z nieczynności;
- zapalenie mięśni, stawów, ścięgien i pochewek;
- zerwanie mięśni;
- zmęczenie, przeciążenie mięśni po wysiłku;
- zmiany zniekształcające kostno-stawowe;
- choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa;
- przewlekła niewydolność oddechowa;
- stany po zapaleniu zakrzepowym żył (ok. 6 miesięcy po wyleczeniu schorzenia);
- I i II stadium choroby Raynauda i Buergera;
- zaburzenia odżywcze skóry, blizny;
- choroby układu nerwowego.
Rodzaje masażu leczniczego
Masaż leczniczy może przyjmować różne formy, w zależności od potrzeb pacjenta. Do najpopularniejszych zalicza się takie techniki jak:
- Masaż klasyczny – klasyczny masaż należy do jednej z najpowszechniej spotykanych technik rozprawiania się z dolegliwościami. Wykorzystuje się podczas niego głaskanie, ugniatanie, rozcieranie, oklepywanie, wibrację, uciski, wałkowanie oraz potrząsanie. Ponadto zazwyczaj konieczne jest zastosowanie oliwki lub kremu, który zapewni odpowiedni poślizg.
- Terapia mięśniowo-powięziowa – jest to forma masażu polegająca na skupieniu nacisku na tzw. punktach spustowych. Charakteryzuje je znaczne napięcie i bolesność, a niekiedy i promieniowanie tych dolegliwości na okoliczne obszary. Masaż powięziowy może stanowić element masażu klasycznego lub być oddzielną techniką.
- Masaż tkanek głębokich – to delikatna technika, polegająca na rozciąganiu i skracaniu mięśni, przy pomocy palców, kłykci, pięści oraz nierzadko przedramion. Masaż oddziałuje na napięte tkanki znajdujące się pod skórą. Nacisk oraz czas trwania masażu zależy od dolegliwości pacjenta i powinien być dokładnie dostosowywany do jego potrzeb.
- Masaż punktowy – masaż punktowy polega na oddziaływaniu na określone punkty na ciele człowieka, których rozmasowanie ma za zadanie poprawić funkcjonowanie całego organizmu. Technika bazuje na wielu Wschodnich tradycjach (np. akupresurze z Chin albo shiatsu z Japonii).
- Masaż segmentarny – technika segmentarna ma za zadanie wspomóc leczenie schorzeń narządów wewnętrznych. Dzięki posiadanej wiedzy o zależnościach między poszczególnymi obszarami ciała oraz organami możliwe jest rozprawienie się z ich dolegliwościami. Ważna jest kolejność wykonywanych ruchów oraz odpowiedni nacisk na poszczególne miejsca na ciele.
- Masaż lodem – masaż z wykorzystaniem lodu należy do techniki o charakterze miejscowym. Podczas pierwszego etapu dochodzi do schłodzenia tkanek, co wpływa na zmniejszenie przepływu krwi. W trakcie drugiego etapu naczynia krwionośne rozszerzają się, ukrwienie poprawia się, a tym samym dochodzi do zwiększenia metabolizmu tkanek. Masaż lodem stosuje się także w przypadku stanów zapalnych, niektórych dolegliwości bólowych oraz obrzęków.
- Drenaż limfatyczny – jest to masaż stosowany w przypadku przeciwdziałania powstawaniu zaburzeń wywołanych zastojem limfy. Ponadto możliwe jest zmniejszenie obrzęków limfatycznych, zapalnych albo tych związanych z niedoborami białek we krwi. Techniki wykorzystywane podczas drenażu to m.in. rozcieranie (spiralne oraz koliste) oraz chwyty czerpiące i pompujące.
Przeciwwskazania do masażu zdrowotnego
W przypadku masażu leczniczego, podobnie jak przy innych formach, istnieją pewne przeciwwskazania do jego zastosowania. Należą do nich m.in.:
- schorzenia skórne (przerwanie ciągłości skóry, pęcherze);
- żylaki, owrzodzenie żył, zakrzepowe zapalenie żył;
- tętniaki;
- krwiaki i naczyniaki;
- skłonność do krwawień (np. skaza naczyniowa, hemofilia);
- choroby zakaźne;
- wysoka gorączka;
- stany zapalne w stanie ostrym;
- zaawansowana osteoporoza;
- zaawansowana choroba Raynauda albo Buergera;
- niedawne naderwania i zerwania powięzi, ścięgien oraz mięśni, a także złamania kości;
- nieleczone nadciśnienie tętnicze;
- niewydolność serca;
- zaawansowana miażdżyca;
- choroby nowotworowe (wyjątek stanowią nowotwory w okresie terminalnego leczenia objawowego oraz masaż limfatyczny);
- zapalenie opon mózgowych;
- brak wyraźnego zalecenia lekarskiego.
Masaż leczniczy – podsumowanie
Masaż leczniczy to skuteczna metoda walki z różnorodnymi schorzeniami narządu ruchu. Wykorzystuje się go w ośrodkach rehabilitacyjnych, profesjonalnych gabinetach fizjoterapeutycznych, często jednak specjalista odwiedza swojego pacjenta w jego domu. Ulga, jaką niesie za sobą odpowiednio dostosowana technika i siła nacisku sprawiają, że masaże lecznicze stają się z każdym rokiem coraz popularniejsze, szczególnie wraz ze wzrostem zainteresowania medycyną naturalną. Jednocześnie warto pamiętać, że przed poddaniem się masażowi zdrowotnemu należy udać się na konsultację z lekarzem. Nie tylko wystawi on odpowiednie skierowanie, ale także oceni, czy nie istnieją przeciwwskazania do przeprowadzenia zabiegu.
