Mimo że sebum cieszy się złą sławą, to jednak jest to substancja bardzo ważna, aby móc utrzymać skórę w dobrej kondycji. Problem pojawia się, gdy dochodzi do wzmożonej produkcji sebum przez gruczoły łojowe. Wtedy skóra staje się błyszcząca i występują się na niej brzydkie zmiany skórne. Najczęściej zmagają się z tym posiadaczki cer tłustych, mieszanych i trądzikowych. Dobrą informacją jest jednak to, że wystarczy stosować odpowiednią pielęgnację, aby zmniejszyć ilość wydzielanego sebum. Przeczytaj, czym dokładnie jest i jakie pełni funkcje sebum!
Czym jest sebum?
Sebum to inna nazwa dla łoju skórnego, który jest wydzielany przez gruczoły łojowe praktycznie na całej powierzchni skóry, z wyjątkiem wewnętrznej strony stóp i dłoni. To naturalny proces, który zachodzi w każdym ludzkim organizmie.
Skład sebum
Ten lepki płyn składa się z mieszanki lipidów – tłuszczy, wosków i steroli, natomiast za jego wydzielanie odpowiada metabolit testosteronu – dihydrotestosteron (DHT). Procentowy skład łoju skórnego przedstawia się następująco:
- glicerydy – ponad 50%;
- woski – ok. 20%;
- skwalen – ok. 10%;
- cholesterol – ok. 1,5%;
- inne substancje (np. estery cholesterolu) – ok. 20%.
Jakie funkcje pełni sebum?
To wydzielina, która pełni mnóstwo ważnych funkcji, a przede wszystkim chroni skórę przed bakteriami, promieniowaniem UV, czynnikami pogodowymi (np. mrozem czy śniegiem) oraz czynnikami fizycznymi (m.in. tarciem). Poza tym wspomaga skórę w procesie termoregulacji i jest dla niej warstwą ochronną.
Co ma wpływ na ilość sebum, czyli z czego wynika nadmiar lub niedobór łoju skórnego?
Na ilość produkowanego sebum na twarzy i innych częściach ciała wpływa kilka najważniejszych czynników. Przede wszystkim są to hormony, które zatrzymują pracę gruczołów (chodzi tutaj głównie o estrogen i progesteron). Natomiast nadprodukcja sebum jest powodowana przez testosteron czy andostendion. Co jeszcze wpływa na ilość łoju?
Inne czynniki wpływające na ilość sebum
Powinieneś wiedzieć, że na ilość produkowanego sebum wpływa również:
- wiek – najwięcej sebum mają noworodki, a także osoby w nastoletnim wieku. Po 18. roku życia zmniejsza się jego ilość;
- pora dnia – produkcja sebum wzrasta około godziny 10, a maleje w godzinach porannych i nocnych;
- stres – w sytuacjach stresujących dochodzi do zwiększonego wydzielania sebum;
- niedobory witamin – braki witamin A i z grupy B oraz nieodpowiednia dieta może być przyczyną nadmiernego wydzielania sebum;
- uwarunkowania genetyczne;
- czynniki mechaniczne – m.in. tarcie pobudza pracę gruczołów łojowych, co zwiększa produkcję sebum.
Jakie są objawy nadmiaru łoju skórnego?
Nadmiar sebum to problem, który może znacząco uprzykrzyć życie. Jeśli zauważasz, że twoja skóra jest tłusta, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że dotyczy on właśnie ciebie. Innym objawem intensywniejszej pracy gruczołów łojowych jest występowanie zaskórników, wykwitów skórnych, czy rozszerzonych porów. Możesz dostrzec, że skóra w strefie T błyszczy się, natomiast w innych częściach może być sucha. W takiej sytuacji może wydawać ci się, że najlepszym sposobem na zmniejszenie wydzielania sebum jest wysuszenie skóry, lecz to błędne przekonanie.
Jak walczyć z nadmiarem sebum?
Twoim problemem jest sebum wydzielane w nadmiarze, czyli łojotok? W takim razie ogranicz palenie papierosów i postaraj się unikać stresujących sytuacji. Sprawdź także inne sposoby na zwiększony poziom sebum!
Pielęgnacja skóry
Jeśli masz cerę tłustą, to koniecznie musisz zadbać o jej nawilżenie. W tym celu powinieneś stosować kosmetyki lub dermokosmetyki odpowiednie do potrzeb twojej skóry. Zamiast kremu matującego postaw na krem nawilżający. Unikaj preparatów z zawartością wysuszającego alkoholu. Oprócz tego myj twarz letnią lub ciepłą wodą 2–3 razy dziennie, stosuj maseczki do twarzy (zarówno te o działaniu nawilżającym, jak i oczyszczającym) i nie zapominaj o regularnych peelingach enzymatycznych. Ponadto staraj się unikać peelingów mechanicznych i olejków.
Dieta
W przypadku nadmiaru łoju bardzo ważna jest też dieta. Zadbaj o to, aby znalazły się w niej produkty bogate w witaminy z grupy B i foliany – np. kasze, orzechy, szpinak, czy jaja. Całkowicie zrezygnuj także z soli, cukrów prostych, jedzenia typu fast food oraz tłustych potraw. Wskazane jest też wzbogacenie jadłospisu o świeże owoce i warzywa oraz produkty pełnoziarniste. Oprócz tego pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu organizmu – każdego dnia musisz wypijać przynajmniej 1,5 l wody.
Gdy natomiast okaże się, że prawidłowa pielęgnacja i dieta to za mało, aby uregulować pracę gruczołów łojowych, to rozważ zabiegi medycyny estetycznej. Pomocne mogą okazać się m.in. peelingi chemiczne lub mikrodermabrazja.
Czy niedobór sebum jest dobry?
Choć znacznie częstszym problemem niż niedobór sebum jest nadmiar tej wydzieliny, to jednak musisz wiedzieć, że gdy jest jej za mało, to dochodzi do silnego przesuszenia skóry. Staje się ona nie tylko sucha, ale również matowa, cienka i bardziej narażona na różnego rodzaju uszkodzenia
Jak zmniejszyć wydzielanie sebum na głowie?
Jeśli zauważyłeś, że twoje włosy szybko stają się tłuste przy skórze głowy, natomiast końcówki są bardzo suche, łamliwe i rozdwajają się, a cała fryzura wygląda nieświeżo, to najprawdopodobniej musisz wdrożyć pewne zmiany w pielęgnacji. Przede wszystkim zrezygnuj z kosmetyków obciążających, drażniących włosy oraz zawierających SLS-y, a zamiast nich wybieraj produkty z delikatnymi substancjami myjącymi. Sięgaj również po lekkie maski do włosów i nakładaj je jedynie na włosy od wysokości ucha. Ponadto pamiętaj, aby zbyt często nie szczotkować kosmyków, ponieważ ta czynność pobudza gruczoły do intensywnego wydzielania sebum.
Jak możesz sprawdzić, czy twoja skóra produkuje za dużo łoju?
Masz podejrzenia, że twoja skóra produkuje zbyt dużo łoju, lecz nie jesteś pewny? W takim razie wykonaj bardzo prosty test, choć pamiętaj, że nie jest on żadną wyrocznią!
- Dokładniej umyj twarz letnią wodą.
- Nie nakładaj na nią żadnego kremu, a jedynie delikatnie ją wysusz.
- Poczekaj przynajmniej 30 minut. Po upływie tego czasu dostrzeżesz, które części skóry produkują więcej łoju.
- W miejscach, w których praca gruczołów jest intensywniejsza, skóra będzie się świecić i stanie się lepka.
- Jeśli zauważasz, że skóra świeci się w strefie T, obejmującej czoło, brodę i nos, to możesz podejrzewać, że masz skórę tłustą.
Wiesz już, że choć sebum nie kojarzy się najlepiej, to jest bardzo ważne. Niestety jednak wiele osób zmaga się z jego nadmiarem lub niedoborem. Istotne jest, abyś nie lekceważył takiego problemu, ponieważ nadprodukcja często prowadzi do chorób dermatologicznych, zaś niedobór sprawia, że skóra jest bardzo podrażniona. Jeśli powyższe sposoby okażą się nieskuteczne, to czym prędzej umów wizytę u dermatologa.
