Sorbitol (łac. Sorbitol) zaliczany jest do podstawowych substancji wypełniających kosmetyk. Z chemicznego punktu widzenia należy do alkoholi. Mimo to nie działa drażniąco na skórę. Zaliczany jest do związków hydrofilowych – lubiących wodę. Dodatkowo sorbitol nadaje danemu preparatowi, w którym go zastosowano, właściwości antyseptyczne. Przeciwdziała namnażaniu się bakterii i drobnoustrojów chorobotwórczych. Bardzo dobrze sprawdza się jako rozpuszczalnik wodny dla innych składników. Sam jednak nie rozpuszcza się w tłuszczach.
Sorbitol – działanie
Działanie sorbitolu w dużej mierze zależy od jego stężenia w danym preparacie. Może być tylko dodatkiem lub stanowić znaczną większość nad innymi składnikami. W lekach stosuje się go jako substancję pomocniczą. Jego działanie oparte jest głównie na wiązaniu wody i właściwościach higroskopijnych – przez co pełni funkcję zatrzymującą wilgoć, czyli nawilżającą (humektant). Chroni preparat przed wysychaniem, zatem jest swojego rodzaju konserwantem. Inne właściwości sorbitolu:
- wygładza skórę;
- nadaje włosom blask;
- uelastycznia włosy;
- zabezpiecza kosmetyk;
- przedłuża trwałość;
- nadaje słodki smak;
- pełni funkcję słodzika w żywności;
- antybakteryjne.
Sorbitol – zastosowanie w branży kosmetycznej
Sorbitol w produktach kosmetycznych pełni szereg funkcji. Po pierwsze, sprawia, że aplikacja kosmetyku jest przyjemna – daje uczucie gładkości. Trzeba jednak uważać, bowiem zbyt wysokie stężenie sorbitolu w kosmetykach, w stosunku do innych substancji, może powodować nadmierną lepkość.
Główną funkcją sorbitolu w kosmetyce jest wykorzystanie jego właściwości hydrofilowych. Alkohol ten wiąże wodę na powierzchni naskórka. Sprawia, że skóra jest gładka i odpowiednio nawilżona. Jego mała cząsteczka pozwala wnikać w jej głębsze warstwy.
Rola konserwantu
Kolejnym ważnym aspektem jest rola sorbitolu jako konserwantu. Dba o odpowiednią wilgotność kosmetyku i sprawia, że nie wysycha on zbyt szybko. Substancja ta charakteryzuje się słodkim smakiem, przez co dodawana jest do produktów do pielęgnacji jamy ustnej, takich jak pasty do zębów czy płyny do płukania jamy ustnej. Warto wiedzieć, że mimo iż pochodzi z grupy cukrów, nie ma wpływu na powstawanie próchnicy. Można ją znaleźć w kremach, żelach, tonikach, piankach, produktach do pielęgnacji ust, balsamach do ciała. Sorbitol może być przechowywany w temperaturze pokojowej.
Czy sorbitol jest bezpieczny dla zdrowia?
Przeprowadzone badania potwierdzają, że zastosowanie sorbitolu w kosmetykach jest bezpieczne. Używanie kosmetyków z jego dodatkiem jest dozwolone w ciąży i okresie laktacji.
Przeciwwskazania i skutki uboczne stosowania sorbitolu
Należy mieć na uwadze, że duże spożycie sorbitolu może wywoływać gazy, wzdęcia i skurcze jelit. Nadmierna ilość tej substancji w organizmie może mieć efekt przeczyszczający i powodować biegunki. Nie powinny go stosować osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego.
Sorbitol – naturalny czy syntetyczny?
Naturalnie sorbitol został odkryty w owocach jarzębiny, więc pochodzi z roślin. Znajdziesz go również w suszonych owocach – np. śliwkach, gruszkach, czereśniach czy brzoskwiniach. W sprzedaży najczęściej dostępny jest w postaci 70% roztworu wodnego. Obecnie pozyskiwany jest syntetycznie na drodze redukcji glukozy.
Wpływ sorbitolu na środowisko
Nie odnotowano szkodliwości sorbitolu wobec środowiska naturalnego.
Sorbitol – czy jest przyjazny weganom?
Sorbitol nie posiada substancji pochodzenia zwierzęcego. Jest przyjazny weganom.
Inne – ciekawostki
Sorbitol jest wykorzystywany nie tylko w przemyśle kosmetycznym. Pełni ważną funkcję jako dodatek do żywności (substancja słodząca) i w farmacji. W produktach spożywczych można go znaleźć pod kodem E420. Jego zadaniem jest ochrona przed utratą wilgoci. Pełni także funkcję słodzika. Kaloryczność sorbitolu jest niższa o ok. 30–35% od sacharozy. Trzeba jednak pamiętać, aby nie stosować go w nadmiarze.
Sorbitol a cukrzyca
W przeciwieństwie do glukozy sorbitol nie wzmaga wydzielania hormonu – insuliny. Do tej pory uważano, że jest bezpieczny dla cukrzyków. Pojawiły się jednak doniesienia o niekoniecznie dobrym wpływie na inne narządy – nerki i jelita. Stosowanie słodzika powinno się odbywać pod kontrolą lekarza.
Bibliografia:
Chemia w kosmetyce i kosmetologii – Z. Sarbak, B. Jachymska-Sarbak, A. Sarbak
